Aplikacja LEX AI nagrodzona Gryfem Gospodarczym

System LEX AI to efekt współpracy naukowców Politechniki Gdańskiej i specjalistów z firmy Lex Secure AI. To innowacyjne rozwiązanie AI, wyspecjalizowane w polskim prawie, które pełni rolę wirtualnego asystenta prawnego dla biznesu, administracji i indywidualnych użytkowników. Podczas gali rozdania Gryfów Gospodarczych statuetkę odebrali prof. Krzysztof Wilde, rektor PG oraz Romuald Kinda, Przewodniczący Rady Nadzorczej LEX Secure AI.

Wyścig AI trwa w najlepsze – największe firmy technologiczne, takie jak OpenAI, Google, Amazon z nVidią, X, czy Meta, inwestują miliardy w rozwój dużych modeli językowych (LLM), takich jak ChatGPT, Grok, Gemini, Preplexity czy Copilot. W obliczu tak ogromnych inwestycji pojawia się pytanie, czy Polska ma szansę rozwijać własne technologie AI. Odpowiedzią mogą być specjalistyczne modele językowe (SLM), które wymagają mniejszych nakładów i opierają się na lokalnej bazie naukowo-biznesowej.

Przykładem takiego rozwiązania jest LEX AI — polski, specjalistyczny model sztucznej inteligencji opracowany przez Politechnikę Gdańską we współpracy z firmą LEX Secure AI, ukierunkowany na obsługę zagadnień polskiego prawa.

Zaawansowana technologia w biznesie i admninistracji

Model ten powstał na bazie tysięcy rzeczywistych opinii prawnych przygotowanych przez polskie kancelarie, a także w oparciu o starannie przygotowane pliki źródłowe obejmujące całe polskie prawo oraz zdecydowaną większość opublikowanych w Polsce orzeczeń sądowych.

Dzięki połączeniu najnowocześniejszych technologii, takich jak zaawansowane grafy wiedzy i algorytmy przetwarzania języka naturalnego, LEX AI stał się unikatowym narzędziem, które łączy świat prawa i technologii.

– Rozwiązanie, które naukowcy Politechniki Gdańskiej opracowali we współpracy z przedstawicielami biznesu, ma na celu wspierać prace szeregu instytucji, czyniąc ją bardziej efektywną, przejrzystą i przyjazną obywatelowi – mówi prof. Krzysztof Wilde, rektor PG. – Technologia sztucznej inteligencji pozwala odciążyć człowieka od powtarzalnych zadań. Dlatego nie powinniśmy jej odrzucać, a świadomie wykorzystywać jej możliwości. Proponowane przez nas rozwiązanie, jest tego doskonałym przykładem. Cieszy mnie, że jest ono pozytywnie odbierane przez władze centralne i samorządowe, czego dowodem może być otrzymana przez nas nagroda Gryfa Gospodarczego.

– Połączenie dużych modeli językowych w grafami wiedzy, opracowane w ramach współpracy LEX AI z Politechniką Gdańską zmierza do zwiększenia precyzji sztucznej inteligencji, która musi być zapewniona w przypadku zautomatyzowanych porad prawnych – wyjaśnia prof. Andrzej Czyżewski z Katedry Systemów Multimedialnych Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej. – W tym celu stosowana jest technika zwana generowaniem wspomaganym wyszukiwaniem, która łączy duże modele językowe (LLM) z zewnętrzną, odpowiednio często aktualizowaną bazą wiedzy. Model, zamiast polegać tylko na informacjach z okresu jego trenowania, najpierw wyszukuje najbardziej trafne fragmenty danych (przepisy, dokumenty, orzeczenia) z zewnętrznego źródła, a następnie wzbogaca tym kontekstem zapytanie użytkownika, by ostatecznie wygenerować odpowiedź bardziej precyzyjną, aktualną i mniej podatną na  spotykane w przypadkach stosowania sztucznej inteligencji "halucynacje".

LEX AI – nieustanny rozwój i nowe funkcjonalności

Na początku czerwca, podczas konferencji objętej patronatem i z udziałem wicepremiera oraz ministra cyfryzacji Krzysztofa Gawkowskiego, dokonało oficjalnej prezentacji modelu „Lex AI”. Jednocześnie zaprezentowano jego innowacyjną funkcjonalność, polegającą na możliwości bieżącego potwierdzenia odpowiedzi generowanych przez model przez prawników sieci kancelarii z całej Polski współpracujących z LEX AI – w formie weryfikacji odpowiedzi czata przez prawnika lub podpisanej przez radcę prawnego lub adwokata opinii prawnej.

W październiku swoją premierę miała trzecia odsłona systemu, wzbogacona o wspomniane grafy wiedzy i nowe funkcjonalności, takie jak możliwość wgrywania i analizy dokumentów czy interakcja głosowa z systemem.

– LEX AI nieustannie się rozwija, wyróżniając się wysoką wiarygodnością i transparentnością działania. Jest to możliwe dzięki współpracy sztucznej inteligencji i człowieka – informuje Kajetan Komar-Komarowski, prezes zarządu LEX Secure AI. – Użytkownik jest informowany, który konkretnie prawnik weryfikował przebieg jego rozmowy z chatem AI, bądź który przygotował dla niego, na podstawie tej rozmowy, pełnoprawną i profesjonalną opinię prawną. Tego rodzaju pewności i potwierdzenia brakuje w przypadku ChatGPT oraz innych dużych modeli językowych. Użytkownik LEX AI ma więc pełną wiedzę o tym, kto stoi po drugiej stronie prawniczego chata.

Co ważne, to nowe rewolucyjne rozwiązanie dodatkowo gwarantuje pełne bezpieczeństwo dla danych klientów, ponieważ cała infrastruktura informatyczna, wszystkie moce obliczeniowe oraz serwery znajdują się na terenie Polski i żadne dane nie są przesyłane poza jej granice. Jest to tzw. system zamkniętego obiegu, który oprócz bezpieczeństwa zapewnia także poufność danych klientów, co jest niezwykle ważne w branży prawnej, w której musi zostać zachowana tajemnica adwokacka.

Wyróżnienie dla LEX AI

Rozwiązanie proponowane przez naukowców z PG i specjalistów z firmy LEX Secure AI zostało nagrodzone Gryfem Gospodarczym – nagrodą przyznawaną przez Marszałka Województwa Pomorskiego. Uroczysta gala konkursu odbyła się 9 października w Gdańsku. Statuetkę wręczyli Mieczysław Struk, marszałek województwa oraz Stanisław Szultka, dyrektor Departamentu Rozwoju Gospodarczego UMWP.

Przykład współpracy polskich naukowców z przedsiębiorcami dowodzi, że Polska potrafi skutecznie odnaleźć swoją niszę oraz obszar rozwoju w dziedzinie nowoczesnych technologii sztucznej inteligencji, podejmując konkurencję z największymi globalnymi podmiotami technologicznymi. Realną szansą dla Polski są w szczególności specjalistyczne modele językowe, wykorzystujące lokalne zasoby wiedzy i doświadczenia.