Nagroda Heweliusza dla prof. Andrzeja Czyżewskiego

O Nagrodzie Heweliusza mówi się gdański Nobel. Za rok 2006 w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych uhonorowany został prof. Andrzej Czyżewski z Politechniki Gdańskiej. Jego praca badawcza i wdrożenia sprawiły, że poprawiła się jakość życia tysięcy ludzi. Wystarczy wspomnieć komputerowy system badania słuchu, wzroku i mowy, cyfrowy aparat eliminujący jąkanie u 85 proc. pacjentów czy system sygnalizacji dźwiękowej dla niewidomych, który działa niemalże na wszystkich większych przejściach dla pieszych w Polsce. Prof. Czyżewski ma na swoim koncie osiem patentów krajowych, cztery opublikowane międzynarodowe zgłoszenia patentowe oraz kilkanaście udokumentowanych wdrożeń. Nagrody rozdane zostaną w niedzielę, 28 stycznia.

Naukowa Nagroda Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza ma już dwudziestoletnią tradycję. Cieszy się ogromnym prestiżem w środowisku naukowym Trójmiasta. W dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych za rok 2006 uhonorowany został prof. Andrzej Czyżewski za osiągnięcia naukowe i wdrożeniowe w dziedzinie technologii multimedialnych. W dziedzinie nauk humanistycznych prof. Jerzy Limon – teatrolog, wykładowca Uniwersytetu Gdańskiego, założyciel i prezes Fundacji Theatrum Gedanense – za działalność na rzecz przywrócenia Gdańskowi tradycji teatralnych i osiągnięcia w zakresie teatrologii.

– Nagroda naukowa, którą otrzymuję sprawia mi wielką satysfakcję, gdyż znam i podziwiam dorobek wielu laureatów uprzednich edycji tej nagrody i to przekonuje mnie o jej prestiżu. Drugim powodem satysfakcji jest to, że otrzymałem poparcie we własnym środowisku oraz od Jego Magnificencji Politechniki Gdańskiej, prof. Janusza Rachonia i Prezydenta Miasta Gdańska, Pawła Adamowicza, a więc osób, które tworzą w Gdańsku sprzyjający klimat do rozwoju nowych technologii – mówi prof. Andrzej Czyżewski. – Osobiście, już od bardzo młodego wieku, nieustannie jestem pasjonatem nowych technologii. Misję naukowca pracującego w obszarze nauk technicznych pojmuję przede wszystkim jako przygotowywanie nowego rodzaju wdrożeń opartych na aktualnych zdobyczach technologicznych. Kilkakrotnie udało mi się przekroczyć trudną barierę współpracy z zewnętrznymi podmiotami, która jest niezbędnym elementem dokonywania skutecznych wdrożeń.

Prof. Andrzej Czyżewski, rocznik 1956, jest gdańszczaninem. Magisterium z inżynierii dźwięku uzyskał w 1982 roku, doktorat pięć lat później, a habilitację w 1992 w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. W  1999 roku Prezydent RP przyznał mu tytuł profesorski. W 2003 roku minister edukacji i sportu powołał prof. Czyżewskiego na stanowisko profesora zwyczajnego Politechniki Gdańskiej, co uczyniło go jednym z najmłodszych profesorów zwyczajnych w historii tej uczelni. Od ponad piętnastu lat prof. Andrzej Czyżewski kieruje specjalnością naukową Inżynieria Dźwięku i Obrazu na Wydziale Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej. Od wielu lat pełni funkcję kierownika Studium Doktoranckiego ETI,  które kształci aktualnie ponad stu doktorantów.

Znane i doceniane są wdrożenia prof. Czyżewskiego z zakresu zastosowań inżynierii dźwięku i obrazu w medycynie. Wdrożone na szeroką skalę telemedyczne systemy do prowadzenia przesiewowych badań słuchu, wzroku i mowy są znane i wykorzystywane na obszarze całego kraju oraz za granicą. O ich wadze niech świadczą nagrody m.in. Prezesa Rady Ministrów (Pierwsza Nagroda za osiągnięcie naukowo-techniczne w 2000 roku), Ministra Zdrowia (2001) oraz złoty medal i puchar Grand Prix na Międzynarodowym Salonie Wynalazczości „Eureka” w Brukseli (2002), a także nominacje do kilku prestiżowych nagród międzynarodowych, m.in. jako najlepszy produkt multimedialny Europy we Frankfurcie i do tzw. „Nobla Internetu” (sztokholmskiego konkursu na podobieństwo i według procedury noblowskiej). O skali tego wdrożenia niech świadczy fakt, że od 2000 roku za pomocą systemów do prowadzenia badań słuchu przy użyciu komputerów przebadano w Polsce ok. pół miliona dzieci szkolnych. Z systemu powszechnych badań wzroku udostępnionego w Internecie korzystają obywatele sześćdziesięciu pięciu krajów. Najnowszym wyzwaniem jest innowacyjna metodyka powszechnego monitorowania zagrożeń hałasowych.

Wdrożenia na tak dużą skalę dokonał warszawski Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu, z którym prof. Czyżewski współpracuje od wielu lat.

– W osobistej refleksji nie mógłbym pominąć także roli mojej żony, profesor Bożeny Kostek, z którą wspólnie pracujemy nad większością zagadnień, za których opracowywanie mamy szczęście być w ostatnich latach oboje wyróżniani – dodaje prof. Czyżewski.

W dorobku prof. Czyżewskiego znajduje się ponad dwieście dwadzieścia publikacji, z których ponad trzydzieści stanowią artykuły w prestiżowych czasopismach naukowych oraz rozdziały w książkach publikowanych za granicą. W 2003 roku ukazało się pod jego redakcją specjalne wydanie czasopisma „Journal of Intelligent Information Systems” poświęcone systemom inteligentnym w zastosowaniach przydatnych osobom niepełnosprawnym. Książki autorstwa prof. Czyżewskiego wykorzystywane są w procesie dydaktycznym wielu uczelni.

Naukowa Nagroda Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza ma już dwudziestoletnią tradycję. Przez kilkanaście lat przyznawana była jedynie w dziedzinie nauk ścisłych. Od 2001 roku przyznawana jest gdańskim naukowcom za wybitne osiągnięcia pracy badawczej w dwóch dziedzinach: nauk ścisłych i przyrodniczych oraz nauk humanistycznych. Od 2003 roku nagradzani są również młodzi pracownicy nauki, dopiero rozpoczynający karierę. Nagroda Młodego Heweliusza – przyznawana również w dwóch dziedzinach – dedykowana jest tym którzy nie przekroczyli jeszcze trzydziestego roku życia. Komitetowi Nagrody Naukowej Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza przewodniczą: prezes Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku i prezes Gdańskiego Towarzystwa Naukowego. W skład komitetu wchodzą także rektorzy wszystkich państwowych wyższych uczelni Gdańska, przedstawiciel Prezydenta Miasta Gdańska i przedstawiciel wszystkich niepublicznych uczelni Trójmiasta. Nagrodę przyznaje Prezydent Miasta na wniosek Komitetu Nagrody.

Wręczenie Naukowej Nagrody Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza: niedziela, 28 stycznia 2007, godz. 12.00, Sala Wielkiej Wety Ratusza Głównego Miasta, ul. Długa 47.