Naukowcy z PG prowadzą badania, które mogą pomóc w leczeniu nowotworów

Naukowcy z Wydziału Chemicznego prowadzą intensywne badania nad wdrożeniem nowych, efektywnych inhibitorów sulfatazy steroidowej mających potencjalne zastosowanie w leczeniu nowotworów hormonozależnych. Uzyskane do tej pory wyniki aktywności przeciwnowotworowej, otrzymanych przez naukowców związków, okazały się obiecujące. Dzięki temu projekt badawczy, którego celem jest prowadzenie dalszych prac rozwojowych, znalazł się na pierwszym miejscu listy rankingowej konkursu TANGO 4, ogłoszonego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wymienia biologicznie aktywne hormony, takie jak androgeny czy estrogeny, jako jedne z głównych czynników stymulujących rozwój nowotworów hormonozależnych (m.in.: piersi, prostaty czy błony śluzowej macicy). Co więcej, wiele typów nowotworów we wczesnym stadium rozwoju wykazuje także hormonozależny charakter. Dotychczasowa, szeroko stosowana terapia przeciwnowotworowa, oparta głównie o zastosowanie leków będących inhibitorami kompleksu enzymatycznego aromatazy, często nie daje zadowalających efektów. Efektywne blokowanie innych białek szlaku biosyntezy hormonów (m.in. sulfatazy steroidowej) może skutecznie ograniczyć ich dostępność dla komórek nowotworowych stając się podstawą nowoczesnej terapii.

Od 2012 roku zespół naukowców pod kierownictwem prof. dr hab. inż. Janusza Rachonia (Katedra Chemii Organicznej), w którego pracach uczestniczyli miedzy innymi dr hab. inż. Sebastian Demkowicz (Katedra Chemii Organicznej) oraz dr inż. Mateusz Daśko (Katedra Chemii Nieorganicznej) realizował kilka projektów finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki dotyczących poszukiwania nowych inhibitorów sulfatazy steroidowej. Wyniki badań aktywności przeciwnowotworowej w warunkach laboratoryjnych i testy na zwierzętach wykazały, że otrzymane na Wydziale Chemicznym inhibitory tego enzymu zdecydowanie wpływają na zmniejszenie poziomu hormonów we krwi zwierząt i znacznie ograniczają szybkość wzrostu tkanki nowotworowej. Obecny projekt TANGO, pod kierownictwem dr inż. Mateusza Daśko, opiera się na wynikach uzyskanych przez naukowców w trakcie realizacji grantu PRELUDIUM i skupia się na podjęciu dalszych badań, mających na celu sprawdzenie, czy otrzymane związki będą mogły wejść do powszechnego użytku w postaci leku. Projekt realizowany będzie przez 15 miesięcy.

– Część funduszy z przyznanego grantu, w wysokości 250 tysięcy złotych, zostanie przeznaczona również na komercjalizację badań i znalezienie partnera biznesowego – wyjaśnia dr inż. Mateusz Daśko – Chcemy wynikami naszych badań zainteresować firmy farmaceutyczne z branży leków innowacyjnych. W tym zakresie bardzo wspiera nas pan Jerzy Buszke z Centrum Transferu Wiedzy i Technologii. Równolegle trwają prace nad zapewnieniem ochrony patentowej na kluczowych z punktu widzenia branży farmaceutycznej rynkach (m.in.: na rynku europejskim, amerykańskim i japońskim). Jest to jednak długotrwały, kilkuletni proces.