Nagroda Heweliusza dla prof. Janusza Rachonia

O Nagrodzie Heweliusza mówi się gdański Nobel. Za rok 2010 w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych uhonorowany został prof. Janusz Rachoń, wybitny chemik z Politechniki Gdańskiej, senator RP. Jego talent badawczy i upór menedżerski sprawiły, że na rynek trafiły tanie polskie lekarstwa, wspomagające ludzi przewlekle chorych. Nagroda zostanie wręczona 28 stycznia o godz. 15.30 w Ratuszu Staromiejskim.

Prof. Janusz Rachoń, chemik, nauczyciel akademicki, rektor Politechniki Gdańskiej w latach 2002–2008. Od ponad dziesięciu lat kieruje Katedrą Chemii Organicznej. Specjalista z zakresu syntezy organicznej, chemii organicznej fosforu – syntezy związków biologicznie czynnych stosowanych w medycynie, rolnictwie i przemyśle. Bada mechanizmy reakcji. Ma na swoim koncie kilkanaście patentów oraz cztery oryginalne wdrożone technologie, w tym opracowane oryginalne technologie leków, produkowanych w Polpharmie. Ostemax 70 Comfort – nowej generacji lekarstwo przeciw osteoporozie to także dzieło jego zespołu. Szacunkiem cieszą się prace naukowe prof. Rachonia.

Pytany o misję naukowca, pracującego w obszarze nauk technicznych odpowiada, cytując swoje ulubione powiedzenie: Inżynier może być poetą, ale poeta nie może być inżynierem. Odwrotna kombinacja jest mało prawdopodobna – dodaje.

– Inżynier jest osobą pragmatyczną, konkretną i wszystko co robi, robi dla człowieka: by mu się żyło lepiej, zdrowiej i łatwiej. Misją naukowca jest kreowanie tego, co nowe, lepsze i bardziej ekonomiczne. Ważne jest też popularyzowanie wiedzy – podkreśla prof. Janusz Rachoń.

–  Wszak technologia rozwija się dziś w niewyobrażalnym tempie, wystarczy wejść do sklepu ze sprzętem RTV czy komputerowym, aby się o tym przekonać. Wraz z rozwojem techniki poszerza się obszar wykluczonych, czyli osób, które nie potrafią korzystać z nowoczesnych technologii i tu obserwujemy nowe zjawisko, wielu ludzi nie rozumie nowych technologii, a jak ich nie rozumie, to się ich boi... A strach jest największym zagrożeniem demokracji! – twierdzi Senator.

Prof. Rachoń zajmuje się szeroko rozumianą działalnością na rzecz edukacji oraz współpracy środowiska naukowego i gospodarczego. Jest inicjatorem i organizatorem odbywających się w Gdańsku spotkań „Polityka – Nauka – Biznes”. Przewodniczy Radzie Fundacji „Brainet”, której misją jest komercjalizacja wyników badań naukowych oraz rozwijanie przedsiębiorczości wśród studentów i pracowników nauki. W latach 2005–2009 stał na czele zarządu Polskiego Forum Akademicko-Gospodarczego, był również przewodniczącym Rady Narodowego Centrum Badań i Rozwoju pierwszej kadencji.

Prywatnie jest mężem i ojcem, ma dwóch synów. W wolnym czasie najchętniej oddaje się turystyce. Z pasją godną uczonego od lat przygląda się dziełom Salvadora Dalego. Bywa, że wykład chemicznej teorii ilustruje obrazami tegoż artysty.

Senator podkreśla, że nagroda im. Jana Heweliusza sprawiła mu ogromną satysfakcję.

– Tym bardziej, że wyróżnienie dotyczy osiągnięć naukowych z obszaru nauk przyrodniczych i technicznych całego Pomorza Nadwiślańskiego – dodaje prof. Rachoń. – Znam i podziwiam dorobek wielu laureatów poprzednich edycji tej nagrody. Jestem niezmiernie dumny, bo doceniono osiągnięcia moje i mego zespołu, które są przykładem udanej komercjalizacji wyników badań podstawowych oraz udanej współpracy świata nauki ze światem biznesu – mówi. – Najbardziej spektakularnym przykładem naszej pracy jest opracowanie oryginalnej, nowej technologii wytwarzania leku na osteoporozę Ostemax 70 Comfort. Opracowanie tej technologii pozwoliło wyeliminować z rynku polskiego amerykańską firmę farmaceutyczną, która była monopolistą w tym obszarze.

– Co najważniejsze uzyskaliśmy też piękny efekt społeczny. Nasz lek jest o wiele tańszy – podkreśla szacowny laureat.

Za działalność naukową i wdrożeniową prof. Janusz Rachoń i jego zespół naukowy otrzymał w 2005 roku Nagrodę Gospodarczą Prezydenta RP, a w 2006 roku Nagrodę Prezesa Rady Ministrów RP.

Naukowa Nagroda Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza ma już ponad dwudziestoletnią tradycję. Cieszy się ogromnym prestiżem w środowisku naukowym Trójmiasta. Przyznawana jest w dziedzinie nauk ścisłych i przyrodniczych oraz w dziedzinie nauk humanistycznych.