Nowe laboratorium badawcze na Politechnice Gdańskiej, czyli LINTE^2

Wiemy już jak będzie wyglądał budynek Laboratorium Innowacyjnych Technologii Elektroenergetycznych i Integracji Odnawialnych Źródeł Energii. Jako najlepszy projekt architektoniczny spośród 12 prac nadesłanych na konkurs, wskazana została praca zespołu K&L art.design z Gdańska. Pozwolenie na budowę powinno zostać wystawione do połowy roku.

Obiekt nazywany w skrócie LINTE^2 ma stanąć w ciągu trzech najbliższych lat na działce należącej do Politechniki Gdańskiej obok istniejącego budynku Wydziału Elektrotechniki i Automatyki przy ul. Sobieskiego 7.

Gigantyczny projekt koncepcyjny laboratorium badawczego jest dziełem pracowników Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej. – Najważniejszym celem naszych zabiegów jest stworzenie wspólnej przestrzeni badawczej dla szeroko rozumianej elektroenergetyki, w tym specjalistów w zakresie systemów elektroenergetycznych, automatyki elektroenergetycznej, energoelektroniki, automatyki napędu i innych obszarów elektrotechniki, a nawet przedstawicieli innych dyscyplin naukowych – tłumaczy dr hab. inż. Janusz Nieznański, profesor Politechniki Gdańskiej, pomysłodawca całego przedsięwzięcia. – W tym laboratorium spotkają się specjaliści z całej uczelni oraz innych ośrodków z regionu i kraju.

– Na wyposażeniu laboratorium znajdą się m.in. generatory wiatrowe, ogniwa słoneczne, węzeł wytwórczy z generatorami synchronicznymi (dający możliwość emulacji pracy elektrowni konwencjonalnej lub jądrowej), mikroturbina gazowa, odcinki linii przesyłowych średniego i niskiego napięcia, transformatory rozdzielcze i blokowe, układy FACTS, systemy magazynowania energii (układy SMES, superkondensatory, koła zamachowe), regulowane odbiorniki energii i wiele innych – wyjaśnia dr inż. Andrzej Augusiak, jeden z autorów koncepcji.

W skrócie rzecz ujmując laboratorium ma umożliwiać odwzorowywanie przyszłościowych systemów elektroenergetycznych w odpowiednio zmniejszonej skali.

– Do tej pory nie mieliśmy laboratorium wydzielonego wyłącznie na cele badawcze, łączyliśmy więc cele dydaktyczne z badawczymi – mówił podczas uroczystości ogłoszenia wyników konkursu architektonicznego prof. dr hab. inż. Kazimierz Jakubiuk, dziekan Wydziału Elektrotechniki i Automatyki. – Tworzymy więc przestrzeń do penetrowania nowoczesnej i bardzo potrzebnej dziedziny badań, a więc problemu zaopatrzenia w energię. Chodzi między innymi o integrację różnych niekonwencjonalnych i odnawialnych źródeł energii z systemem elektroenergetycznym. Nowe laboratorium umożliwi badanie wzajemnych interakcji różnorodnych urządzeń i podsystemów tworzących instalację badawczą. Marzymy o tym, by w przyszłości uruchomić w pobliżu także małą elektrownię szczytowo-pompową, z wykorzystaniem istniejącej infrastruktury – starej stacji pomp, rurociągu i zbiornika wodnego na Górze Szubienicznej – dodaje dziekan Jakubiuk.

Dwukondygnacyjne laboratorium ma mieć powierzchnię całkowitą ok. 2 tys. m kw. Dominującym elementem przestrzeni będzie wielka hala badawcza o wysokości ok. ośmiu metrów, w której pomieści się suwnica bramowa z oprzyrządowaniem.

W budynku zaplanowano przeszklone pomieszczenia różnego rodzaju sterowni, w których programowana będzie praca laboratorium (możliwe będzie również zdalne programowanie pracy laboratorium poprzez Internet). Będzie też sala o charakterze seminaryjnym, ze stanowiskami komputerowymi i projektorami.

Dziekan Jakubiuk podkreśla, że realizacja projektu Laboratorium Innowacyjnych Technologii Elektroenergetycznych i Integracji Odnawialnych Źródeł Energii stanowi wielkie wyzwanie dla całego zespołu. – Czeka nas niezwykła operacja logistyczna – mówi prof. Jakubiuk. – Chodzi przecież o bardzo drogie i skomplikowane urządzenia, które trzeba kupić, zainstalować, uruchomić i zintegrować z wykorzystaniem kilometrów kabli różnego rodzaju.

Doświadczeniem w tym zakresie będzie służył także dr hab. inż. Dariusz Karkosiński z Katedry Inżynierii Elektrycznej Transportu, który w tej chwili pracuje w Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych CERN koło Genewy. – Dr Karkosiński ma praktykę w przemyśle, wróci we wrześniu i będzie nadzorował prace związane z instalacją i funkcjonowaniem urządzeń.

W kwestii rozwiązań architektonicznych zaproponowanych przez zespół K&L art.design głos zabrała dr hab. inż. arch. Lucyna Nyka, przewodnicząca sądu konkursowego. – To jest budynek prosty w układzie przestrzennym, a jednocześnie interesujący architektonicznie – mówi przewodnicząca. – Najistotniejszym kryterium przy wyborze projektu były powiązania funkcjonalne pomiędzy poszczególnymi sekcjami budynku, bo ma to być przecież obiekt laboratoryjny. Drugą kwestią było dobre powiązanie z istniejącą zabudową, walorami krajobrazowymi, z projektem zagospodarowania przestrzeni publicznej. Zależało nam także na tym, by bryła odpowiadała randze prestiżowego obiektu laboratorium badawczego.

Dr Nyka podkreśla, że dziś lokalizacja przy ul. Sobieskiego może wydawać się podrzędna, ale gdyby wziąć pod uwagę wizję rozwoju przestrzeni publicznych i rekreacyjnych politechniki, zaczyna robić się bardzo ciekawie. – Jeśli ta przestrzeń rozwinie się na zachód, w kierunku akademików, stanie się naprawdę atrakcyjnym obszarem. Ponadto, trzeba pamiętać, że od strony zachodniej wkrótce powstanie ulica Nowa Politechniczna. Wtedy nasz nowy budynek będzie oglądany z innej perspektywy i może stać się nową wartością w tym miejscu. Dlatego zależało nam na tym, aby pięknie prezentował się również z perspektywy tej ulicy.

– Mieliśmy dużą przyjemność w projektowaniu obiektu dla Politechniki Gdańskiej, gdyż wszyscy, za wyjątkiem jednej koleżanki, jesteśmy absolwentami tej uczelni – mówi Mirosław Kowalczyk, z autorskiej pracowni projektowej K&L art.design, współautor zwycięskiej pracy. – Budynki tego typu projektuje się niezwykle rzadko. Taki obiekt musi się stać pewnego typu symbolem.

Kosztorys projektu zakłada łączne wydatki na kwotę 43 mln zł. Udział kosztów budowlanych w projekcie stanowi około jedną czwartą wszystkich kosztów. Istotną częścią całej inwestycji będzie wyposażenie budynku. Zakup aparatury badawczej pochłonie około 30 mln zł. Pieniądze pochodzą z Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka.

Zespół merytoryczny: Wniosek unijny o dofinansowanie projektu przygotował zespół pracowników naukowych Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej w składzie:
* dr hab. inż. Janusz Nieznański, prof. nadzw. PG, kierownik Katedry Energoelektroniki i Maszyn Elektrycznych
* dr inż. Andrzej Augusiak, adiunkt w Katedrze Elektroenergetyki
* dr hab. inż. Dariusz Karkosiński, adiunkt w Katedrze Inżynierii Elektrycznej Transportu

Zwycięzcy konkursu: K&L art.design Autorska Pracownia Projektowa z Gdańska to firma z piętnastoletnią historią.
Przy projekcie LINTE^2 pracował zespół w składzie: Małgorzata Przybyła, Agnieszka Gruza, Dawid Czyż, Mirosław Kowalczyk oraz Grzegorz Krychowski.
Warto wskazać kilka innych realizacji powstałych w ostatnich latach na podstawie projektów przygotowanych przez architektów K&L art.design, np. biurowiec ZUS w Gdyni, przy ul. Władysława IV; Osiedle Pomarańczowe w Gdańsku, przy ul. Kartuskiej 246; biurowiec Pomorskiej Okręgowej Izby Lekarskiej w Gdańsku, przy ul. Śniadeckich 33; centrum rekreacyjno-sportowe Uniwersytetu Warszawskiego czy projekt wizualizacji stacji paliw Grupy Lotos.