Politechnika Gdańska integruje systemy bezpieczeństwa transportu

ZEUS to nowatorska, pierwsza w tej części Europy koncepcja integracji systemów bezpieczeństwa głównych gałęzi transportu: drogowego, kolejowego, lotniczego i wodnego. Generalnym wykonawcą przedsięwzięcia jest Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska Politechniki Gdańskiej. Prezentacja projektu odbędzie się podczas śniadania prasowego, 17 czerwca w godz. 10–12.00 w politechnicznej Sali Senatu.

Zintegrowany System Bezpieczeństwa Transportu to trzyletni projekt badawczy o akronimie ZEUS, którego głównym celem jest opracowanie wspólnej dla wszystkich rodzajów transportu koncepcji bezpieczeństwa. System ten ma bazować na zintegrowanym planowaniu i koordynacji działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa transportu w Polsce. Dlaczego ZEUS? Bo jak grecki bóg łączył wszystkich bogów, tak projekt łączyć ma – transport drogowy, transport kolejowy, transport lotniczy oraz transport wodny.

O konieczności zmian nie trzeba przekonywać żadnego uczestnika ruchu. Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że na drogach świata co 30 sekund ginie jeden człowiek! Każdego roku w Polsce w wyniku wypadków transportowych, życie traci blisko 6 tys. osób. Naraża to nie tylko na ból bliskich ofiar, ale i powoduje realne straty finansowe. Wypadki kosztują państwo 30 mld zł rocznie, co stanowi prawie 3 proc. PKB.
– Te miażdżące statystyki nie wywierają jednak wrażenia na przeważającej części społeczeństwa. Pasażerowie wciąż niechętnie zapinają w samochodzie pasy bezpieczeństwa, a kierowcy ograniczają prędkość. Ludzie przeciwstawiają się rozwiązaniom bezpieczeństwa uważając, że godzą one w ich prywatność. Tymczasem, udając się w podróż samolotem ci sami ludzie skłonni są do dużo większych ograniczeń wolności – mówi prof. Ryszard Krystek z Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska Politechniki Gdańskiej, kierownik projektu ZEUS.
Skąd ta dwoistość? Zdaniem naukowców tak rozbieżne zachowania, wynikają z różnego podejścia do funkcjonowania systemu. W lotnictwie czy transporcie morskim środki bezpieczeństwa są warunkiem koniecznym pozwolenia na jakąkolwiek operację. Natomiast w transporcie drogowym, bezpieczeństwo wciąż traktowane jest jako ograniczenie – obiegowa opinia głosi choćby, że limity prędkości powodują korki...
Realizacja i wdrożenie projektu ZEUS są zatem niezwykle ważne. Koncepcja zakłada, że bez względu na wybór środka transportu podróżni będą czuli się bezpiecznie. Podstawowym czynnikiem, który zdecyduje o uzyskaniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa, będzie adaptacja najlepszych i sprawdzonych rozwiązań istniejących w jednej gałęzi transportu, np. w transporcie lotniczym, do innych gałęzi komunikacji, jak drogowa. Projekt przewiduje ponadto skuteczne i możliwie szybkie przejęcie przez transport drogowy najlepszych praktyk z zakresu zarządzania bezpieczeństwem i badania wypadków. Tym samym zminimalizuje się ryzyko dużych strat moralnych i finansowych.

Oczekiwanym efektem ZEUSA jest stworzenie zasad integracji systemów zarządzania we wszystkich rodzajach transportu na szczeblu centralnym, regionalnym i lokalnym. Finalnie będą one tworzyć resortową strategię bezpieczeństwa transportu, czyli strukturę organizacyjną modelu ogólnopolskiego centrum zarządzania bezpieczeństwem transportu – także w sytuacjach kryzysowych.
Obszary, w których dojdzie do najszerszej integracji to przede wszystkim: zarządzanie bezpieczeństwem, monitoring bezpieczeństwa, ratownictwo, system informacji, badania naukowe oraz badania powypadkowe. Ich integracja polegać będzie przede wszystkim na powiązaniu kompetencji instytucji zajmujących tymi obszarami. W przyszłości mają one funkcjonować jako elementy jednego, połączonego systemu. Oprócz integracji instytucjonalnej nastąpi zjednoczenie wybranych funkcji systemu bezpieczeństwa, które do tej pory w poszczególnych rodzajach transportu realizowane były w sposób nieskoordynowany lub też nie było ich wcale – dotychczas nie prowadzono badań przyczyn wypadków w transporcie drogowym.

Projekt ZEUS realizuje konsorcjum naukowe, którego członkowie trudnią się badaniami bezpieczeństwa w różnych rodzajach transportu: Politechnika Gdańska – transport drogowy, Politechnika Śląska – transport kolejowy, Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych w Warszawie – transport lotniczy oraz Akademia Morska w Szczecinie – transport wodny.
Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska Politechniki Gdańskiej jest generalnym wykonawcą projektu.

Więcej o projekcie ZEUS: www.e-zeus.eu

Śniadanie prasowe u ZEUSA: środa, 17 czerwca, godz. 10–12.00, Sala Senatu PG w Gmachu Głównym, ul. Gabriela Narutowicza 11/12, Gdańsk Wrzeszcz.