Bez matematyki kariery nie zrobisz

Matematyki można nauczyć każdego, tylko trzeba wiedzieć jak. Jak więc rozbudzać w uczniach zainteresowanie matematyką, techniką i naukami ścisłymi? Jak uczyć matematyki by rzeczywiście jej nauczyć? Odpowiedziom na te pytania szukać będą fachowcy – nauczyciele, dydaktycy, nauczyciele akademiccy i przedstawiciele władz. Seminarium „Bez matematyki kariery nie zrobisz” odbędzie się 17 marca na Politechnice Gdańskiej.

Seminarium podzielono na trzy sesje tematyczne. Pierwsza dotyczy zmian z zakresu kształcenia matematycznego na poziomie szkolnym i uniwersyteckim. Przewidziano też czas na omówienie realizacji wniosków z I seminarium „Bez matematyki kariery nie zrobisz”. Druga sesja poświęcona jest działaniom z zakresu podnoszenia poziomu kształcenia matematycznego przy wykorzystaniu funduszy unijnych, mowa będzie m.in. o projekcie „Za rękę z Einsteinem”. Trzecia sesja skupiać się ma na działaniach samorządów województwa pomorskiego oraz instytucji doradczych, zmierzających do podniesienia poziomu nauczania matematyki w gimnazjach i liceach.
Po sesjach zaplanowano dyskusję nt. „Jak zachować ciągłość nauczania matematyki przy przejściu ze szkoły ponadgimnazjalnej na wyższą uczelnię techniczną?” (godz. 14.00–15.45). Będzie więc mowa o podstawie programowej nauczania matematyki w szkole ponadgimnazjalnej w odniesieniu do standardów kształcenia matematycznego na uczelniach technicznych.
– Liczymy na ciekawe wypowiedzi i konstruktywne pomysły. Szczególnie interesujący byłby tutaj głos osób, których problem ten bezpośrednio dotyczy, a więc młodzieży szkół ponadgimnazjalnych i studentów. Wszystkie osoby chcące zabrać głos w dyskusji serdecznie zapraszamy – zachęca dr Barbara Wikieł, doc. PG, kierownik Studium Nauczania Matematyki Politechniki Gdańskiej i organizator I i II seminarium „Bez matematyki kariery nie zrobisz”.

Seminarium „Bez matematyki kariery nie zrobisz” organizowane jest po raz drugi. Pierwsze odbyło się w 2006 roku. Co ważne, choć minęły zaledwie trzy lata, widać efekty.
– Wiele istotnych postulatów zgłoszonych wówczas przez uczestników zostało zrealizowanych, jak chociażby powrót do obowiązkowej matury z matematyki. Także wiele pomysłów dotyczących pozyskiwania środków unijnych, jakie narodziły się podczas prac warsztatowych na poprzednim seminarium, zostało wprowadzonych w życie – przekonuje dr Wikieł.
Konsultant matematyki z Centrum Edukacji Nauczycieli w Gdańsku, mgr Urszula Krzyżykowska zapewnia, że to inicjatywa ważna i doceniana przez nauczycieli. Dzięki spotkaniu zyskają szersze spojrzenie na swoją pracę i jej znaczenie.
–  Pierwsze seminarium „Bez matematyki kariery nie zrobisz” na pewno odbiło się echem wśród osób zainteresowanych nauczaniem matematyki. Na konferencjach poświęconych czy to zmianom w podstawie programowej, czy obowiązkowej maturze z matematyki wykorzystywano materiały z pierwszego seminarium, jako argumenty na rzecz matematyki – argumentuje mgr Urszula Krzyżykowska, współorganizator I i II seminarium „Bez matematyki kariery nie zrobisz”. – Osobiście wykorzystywałam seminarium do zachęcania nauczycieli, by przybliżali swoim uczniom korzyści płynących ze studiowania przedmiotów ścisłych. Liczba studentów Politechniki Gdańskiej w ostatnich dwóch latach nieco się zwiększyła i to też nazwałabym sukcesem pierwszego seminarium.

Jakich rezultatów po najbliższym seminarium spodziewają się organizatorzy?
– Często słyszę krytykę dotyczącą zmian w podstawie programowej, toteż chciałabym, by zrozumiano owe zmiany i ich zasadność. Istotny jest także fakt, by kształcenie na uczelniach wyższych opierało się na obowiązującej podstawie programowej z matematyki i by znali ją ci którzy na niej mają bazować – mówi mgr Urszula Krzyżykowska. – Chciałabym, aby nauczyciele wyszli z seminarium z przeświadczeniem, że ich praca i wkład w nauczanie matematyki na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej jest ważny. Nikt chyba nie ma takiego wpływu na młodzież, jak nauczyciele. Od tego, jak „podadzą” matematykę zależy, co uczniowie o niej pomyślą i jak wykorzystają.

Z opinią tą zgadza się Barbara Wikieł. Dr Wikieł można wierzyć , bo w drugiej klasie ogólniaka, tak skutecznie „podała” koledze z klasy wiedzę z matematyki, że zaliczył materiał, choć wcześniej zdawało mu się to niemożliwe. Wówczas pomyślała o matematyce jako swojej drodze życiowej.
– Uczęszczałam do klasy o profilu matematyczno-fizycznym Liceum Ogólnokształcącego im. dr Władysława Gębika w Kwidzynie. Nasz kolega z klasy, przesympatyczny Jasiu Bania, po tym jak narozrabiał na jakiejś imprezie klasowej, został usunięty ze szkoły i podjął naukę w innym ogólniaku. Warunkiem jego powrotu do naszej szkoły było między innymi „zaliczenie” u naszego nauczyciela matematyki, mgr Henryka Soboczyńskiego, materiału, który myśmy w tym czasie przerobili na zajęciach, a którego Jasio w ogóle w tej drugiej szkole się nie uczył.

Dr Wikieł wspomina, że wymagający prof. Soboczyński powierzył jej wówczas rolę nauczyciela zlecając, aby nauczyła Jasia nowego dla niego działu matematyki.
– No i udało się. Jasiu bez problemu zaliczył ten materiał. A ja odkryłam w sobie podwójną pasję: do samej matematyki i do uczenia matematyki. Stwierdziłam, że sprawia mi przyjemność tłumaczenie komuś często zawiłych meandrów matematyki. W życiu powinno się robić to, co się lubi. Po prostu. Praca ze studentami to dla mnie czysta przyjemność – dodaje z uśmiechem.

W ogólniaku uwierzyła, że matematyki można nauczyć każdego. Dziś jest kierownikiem Studium Nauczania Matematyki na Politechnice Gdańskiej, a wiary – na szczęście – nie straciła. Tym bardziej, że jej tezę bronią niezbite dowody.

Na pierwszych zajęciach z matematyki w semestrze zimowym studenci Politechniki Gdańskiej wszystkich kierunków studiów stacjonarnych piszą sprawdzian kompetencji z matematyki. Dla wszystkich studentów pierwszego roku organizowane są  dodatkowe zajęcia  uzupełniające z matematyki. Zajęcia te liczą 60 godzin i realizowane są głównie w semestrze zimowym. Po zakończeniu semestru zimowego na większości kierunków przeprowadza się egzamin z matematyki. W oparciu o wyniki z egzaminu można wymiernie określić efekty kształcenia matematycznego.
– W roku akademickim 2007/2008 sprawdzian kompetencji z matematyki dla międzywydziałowego kierunku studiów inżynieria materiałowa zaliczyło zaledwie 6 proc. studentów. 94 proc. otrzymało mniej niż połowę punktów możliwych do zdobycia. Blisko 24 proc. studentów tego kierunku nie zdobyło żadnego punktu, albo zadowoliło się jednym.  75 proc. studentów uzyskało nie więcej niż 5 punktów na 25 punktów możliwych! – wspomina dr Barbara Wikieł. – W podsumowaniu semestru zimowego spośród wszystkich studentów, którzy do egzaminu przystąpili, pozytywnie zaliczyło go aż 87 proc.

Z pewnością osiągnięcie tak dobrych wyników wymaga wysokiej jakości kształcenia. Powyższy przykład daje nadzieję, że podniesienie kompetencji z matematyki możliwe jest nawet w pracy ze studentami słabo przygotowanymi do studiów technicznych. Warto zatem dyskutować o kształceniu matematycznym. Być może odpowiednie podejście do matematyki jest wstępem do zainteresowania dzieci i młodzieży naukami ścisłymi?

Strona internetowa seminarium: http://www.snm.pg.gda.pl/page/pl/seminaria

Program seminarium:
http://www.snm.pg.gda.pl/klik/KlikFiles//konferencja_bez_matematyki.pdf

Otwarcie II seminarium „Bez matematyki kariery nie zrobisz”: 17 marca, godz. 9.00, aula Politechniki Gdańskiej.
 
Szczególnie zapraszamy na dyskusję o ciągłości nauczania matematyki przy przejściu ze szkoły ponadgimnazjalnej na wyższą uczelnię techniczną. Początek o godz. 14.00 w auli PG.